Tırnak yeme (Onikofaji), yetişkin ve çocuk fark etmeksizin herkeste görülebilen bir hastalıktır. Dürtü kontrol bozuklukları içerisinde yer alan bu rahatsızlık, yoğun olarak stres ve baskı altındayken gerçekleştirilir. Sinirsel bir alışkanlık olarak kabul edilerek kişilerin yaşamını olumsuz yönde etkiler. Birbirinden farklı sebeplerle ortaya çıkan tırnak yeme, kronik bir durum olup ilerleyen aşamalarda da görülmeye devam edebilir.
Tırnak Yeme (Onikofaji) Hastalığı Nedir?
Onikofaji, Yunanca tırnak anlamına gelen “onycho” ve Türkçe karşılığı yemek olan “phagia” kelimelerinin birleşiminden meydana gelir. El ve ayak tırnaklarının çevresindeki deriyi koparma, kemirme ya da tırnak yeme olarak tanımlanabilir. Genellikle, çocukluk döneminde başlayan bu davranış, bireylerin duygu ve davranışlarıyla baş etme yöntemlerinden biridir. Tırnak yeme rahatsızlığına sahip kişiler arasında; farkında olmadan yapanlar, kaygıyı kontrol etmek isteyenler, dikkat çekmek için çabalayanlar, öfkesini kendine zarar vererek kontrol edenler ve obsesif-kompulsif bozukluk sahibi olanlar yer alır.
Tırnak Yeme Hastalığı(Onikofaji) Nedenleri Nelerdir?
Onikofaji nedir sorusuna, sosyal işlevi olmayan tekrarlayıcı davranışlar yanıt olarak verilebilir. Çocuklarda %33, ergenlerde %40 oranında görülen bu hastalık yetişkinlerde daha yaygındır. Güvensizlik belirtisi olarak ifade edilen tırnak yeme, bireylerin duygu durum değişikliğine verilen tepkilerdir. Tırnak yeme nedenleri;
- aydan sonra başlayan parmak emme alışkanlığı,
- Ebeveynlerinin tırnak yeme alışkanlığını taklit etme,
- Duygu durumunda ortaya çıkan değişiklikler, kaygı ya da anksiyete tarzı çeşitli faktörler,
- Bireylerin yaşadığı gerilim, stres, kaygı, üzüntü, korku, öfke ve sıkıntılar,
- Güvensizlik hissi,
- İlgi ve sevgiden yoksunluk,
- Aile içinde değersiz hissetme,
- Dikkat eksikliği, hiperaktivite, depresyon ve zihinsel gerilim gibi sorunlar,
- Bir ilacın yan etkisi olabilir.
Çocuklarda Tırnak Yeme Nedenleri
Çoçuklarda tırnak yeme genellikle 3-4 yaşlarından itibaren başlayan bir hastalıktır. Baskıcı ebeveynler tarafından yetiştirilen, öğretmen etkisinde kalan, suçu kendisinde arayan ya da öfkesini içinde yaşayan çocuklarda sıklıkla görülebilir. Çocukların bu konuda uyarılması, davranışın artmasına sebep olabilir. Çoçuklarda tırnak yeme sebebi olarak görülen cezalandırma, tenkit etme, dalga geçme, utandırma ya da tehdit etme gibi durumlar endişe ve stresin artmasına yol açabilir. Bu durumun altında yatan nedenler araştırılarak ortadan kaldırılması gerekir. Azar ve küçük düşürme gibi eylemlerden uzak tutulması gerekir.
Yetişkinlerde Tırnak Yeme Nedenleri
Tırnak yeme hastalığı, yetişkinlerde yaygın olarak görülen ve sağlık bakımından risk oluşturan durumlar arasında yer alır. Bireyler gergin ve endişe duydukları olaylara karşı tepki olarak tırnaklarını yiyebilir. Ruhsal ve davranışsal bozukluk işaretlerinden biri olabilir. Yetişkinlerde tırnak yeme nedenleri arasında; parmak ısırma ve dudak emme gibi alışkanlıklar, genetik yatkınlık, öğrenilmiş davranış hali, yalnızlık, korku ve gerginlik gibi durumlar yer alır.
Tırnak Yeme Hastalığı (Onikofaji) Belirtileri Nelerdir?
Onikofaji, çocuk ve ergenler ile birlikte sinir tiki olan yetişkinlerde de görülebilen bir hastalıktır. Tırnak yeme alışkanlığı belirtileri içerisinde;
- Öncesinde yaşanan endişe, rahatsızlık ve heyecan gibi gerginlik hissi,
- Isırmaya neden olan kaşıntı, karıncalanma ve ağrı,
- Isırma sonrası hissedilen zevk ve rahatlama durumu,
- Yeme konusunda suçluluk ve utanç hissetme,
- Başkalarının tırnakları görmesinden korkma,
- Çevresindekilerin kişiyi davranışı nedeni ile utandırması sonucu karmaşıklaşan insan ilişkileri,
- Tırnak ve etlerinde çeşitli doku hasarları ve parmak yapısında bozulma,
- Ağız ve dişlerde çeşitli enfeksiyonlar.
Tırnak Yemenin Psikolojik Belirtiler Nelerdir?
Onikofaji fiziksel ve psikolojik belirtilere sahip bir hastalıktır. Bu durumun psikolojik belirtileri içerisinde; utanç, korku, yalnızlık ve suçluluk gibi duygular, endişe ve rahatsızlık gibi hisler yer alır. Aynı zamanda hiperaktivite, OKB, majör depresyon, dikkat eksikliği, gelişimsel bozukluklar ve zihinsel gerilik gibi psikolojik rahatsızlıklar da tırnak yeme rahatsızlığına sebep olabilir.
Fiziksel Belirtiler Nelerdir?
OKB olarak da ifade edilen tırnak yeme hastalığı, fiziksel belirtiler ile baş gösterebilir. Bu belirtiler arasında; durdurmaya yönelik başarısız girişimler, parmak ve tırnakta oluşan doku hasarı, ağız yaraları ve diş sorunları, kaşıntı, karıncalanma ve ağrı, parmak emme ve ısırma yer alabilir. Tırnak yiyen anne ve babayı taklit etme durumu ile başlayabilir.
Tırnak Yeme Hastalığının (Onikofaji) Zararları Nelerdir?
Onikofaji, duygusal gerginlik ve sosyal utanca sebebiyet verebilir. Diğer alışkanlık bozukluklar ile ilişkilendirilir. Tourette Sendromu, karşı gelme ve kaygı bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklarla bağlantılı olabilir. Tırnak yeme zararları;
- Isırılan et ve tırnakların yutulmasından dolayı ortaya çıkan mide enfeksiyonları,
- Tırnak plağının ve çevresindeki etlerinde oluşan mantar,
- Diş kökü erimesi,
- Bağırsak parazit enfeksiyonları,
- Çene eklemi ve diş yapısında meydana gelen bozulmalar.
Tırnak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?
Tırnak yeme alışkanlığı nasıl bırakılır sorusu, tetikleyicileri tespit edip bazı değişiklikler yaratmak olarak cevaplanabilir. Deneyebileceğiniz bazı adımlar;
- Tırnakları yiyemeyecek kadar kısaltmak,
- Manikür bakımı yaptırmak,
- Acı oje sürmek,
- Elleri meşgul etmek,
- Altında yatan nedenlere çözüm bulmak,
- Stres ve endişeyi yönetmek.
Tırnak Yeme Hastalığı Hangi Yaşta Başlar?
Hastalık genellikle çocukluk döneminin 3 ile 4 yaş aralığında başlar. Bazı durumlarda ergenlik döneminin getirdiği olumsuzluklarla baş gösterebilir. Yetişkinlerde duygusal travmalar veya psikolojik rahatsızlıkların getirdiği bir durum olarak görülebilir.
Tırnak Yeme Hastalığı (Onikofaji) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tırnak yeme nasıl bırakılır sorusuna çeşitli tedavi yöntemleri ve alışkanlıklarla yanıt verilebilir. Duygusal nedenler araştırılarak çözüm aranabilir. Alanında uzman psikologlardan destek alınarak kişinin durumuna uygun bir tedavi gerçekleştirilebilir. Kişinin bu durumla başa çıkma yöntemlerini öğrenmesi gerekir.
Çocuklarda Tırnak Yeme Hastalığı Tedavisi
Çocukların ellerini kullanması için yönlendirilmesi, uyarıda bulunmamak ve küçük düşürmemek gerekir. Pozitif motivasyonla ortadan kaldırılabilen bu durum için bilişsel ve davranışçı terapi yaklaşımları da uygulanabilir. Sorunun kaynağı öğrenilerek uygun adımlar atılır ve ilerlemeden son verilir.
Yetişkinlerde Tırnak Yeme Hastalığı Tedavisi
Yetişkinlerde tırnak yeme tedavisi bireyin durumuna göre gerçekleştirilir. İlk önerilen yöntemlerden biri terapidir. Alışkanlığı iyileştiren yaklaşımlar arasında; farkındalık, rahatlama, yetkin müdahale eğitimi ve acil durum yönetimi yer alır. Egzersiz ve meditasyon ile stresi yönetmek, tetikleyen uyaranlardan kaçınmak gerekir.
Tırnak Yeme Hastalığı Tedavi Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tırnak yeme psikolojik tedavisi yapılması gereken bir hastalıktır. Onikofalji tedavisi sırasında dikkat edilmesi gerekenler arasında;
- Azarlamak, korkutmak, ceza vermek ve dalga geçmek gibi zorlayıcı söylemlerde bulunmamak,
- Korku ve kaygı yaratan durumlardan uzak durmak,
- Fiziksel tetikleyicileri belirlemek,
- Elleri meşgul etmek,
- Meditasyon, yoga ve nefes egzersizi gibi faaliyetlere başlamak yer alır.
Tırnak Yeme Hastalığı (Onikofaji) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Tırnak Yeme Hastalığı İçin Hangi Doktora Gidilmeli?
Alanında uzman psikiyatrik ve psikoterapistlere başvurulur. Hastalığın altında yatan nedenler bulunarak tedavi süreci başlatılır.
Tırnak yeme neyin belirtisi?
Kaygı bozukluğu ve stres gibi durumların belirtisi olabileceği gibi bazı psikolojik hastalıklar ile beraber de meydana gelebilir. Tırnak yeme hangi vitamin eksikliği sorusunun yanıtı olan demir ve B12 de belirtiler arasındadır.
Tırnak yemek psikolojik rahatsızlık mı?
Tırnak yeme psikolojik nedenleri olan bir rahatsızlıktır. Literatürde davranış bozukluğu grubunda değerlendirilir.
Tırnak yeme OKB mi?
Tekrarlayan davranış bozuklukları içerisinde bulunan tırnak yeme hastalığı, Obsesif-Kompulsif hastalıklar arasında sınıflandırılmıştır. Dürtü bozukluğu olarak değerlendirilir.
