Psikolojik Nefes Darlığı Nedir? Nasıl Olur?
Psikolojik nefes darlığı, kişilerin genel olarak kendilerini stresli hissettiği zaman ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Kimi zaman yalnızca nefes almakta zorluk çekebilir kimi zaman da çarpıntı yaşayabilirsiniz. Bireyler, kalabalık ortamlarda ya da endişe duydukları durumlarda boğulduklarını hissedebilir. Bu durum günlük yaşam içerisinde karşılaşılan sorunlara verilen bir tepki olarak meydana gelir. Psikolojik nefes darlığı, bazı ruhsal sorunlardan dolayı yaşanabilir. Anksiyete ve panik atak gibi hastalıklar ile birlikte yaşanan bu durum, kalp krizi ve kalbin durması gibi olumsuzlukları düşündürür.
Psikolojik Nefes Darlığı Nedir?
Nefes darlığı, solunum ve dolaşım gibi çeşitli rahatsızlıklardan dolayı yaşanabilir. Yapılan tetkikler fizikî bir rahatsızlığı göstermiyorsa, psikolojik kaynaklı olabilir. Psikolojik nefes darlığı nedir, sorusuna yanıt olarak, panik atak ve kaygı bozukluğu gibi ruhsal hastalıklardan kaynaklanan bir rahatsızlık verilebilir. Kişi aldığı havanın kendisine yetmediğini düşünüp özel bir çaba ile nefes almaya çalışır. Kişiler, bu rahatsızlığın tedavisi için uzman psikologlara görünerek bir tedavi planı sürdürebilir. Psikologların öngördüğü süreç, kişilerin nefes darlığını azaltmak üzerine planlanır. Psikolojik nefes darlığı çeşitleri;
- Panik ataktan kaynaklı,
- Anksiyete bozukluğundan kaynaklı.
Psikolojik Nefes Darlığı Nasıl Olur?
“Psikolojik nefes darlığı nasıl olur?” sorusunun yanıtı, çeşitlerine göre değişiklik gösterir. Panik atak hastalarının sıklıkla yaşadığı nefes darlığı, kalp krizi hissi ile aşırı panik olur. Hastalar nöbet geçirdiği zaman nefes almakta zorluk çekebilir ve sonrasında kendiliğinden düzelebilir. Psikologlar tarafından tedavi edilen panik atak ve nefes darlığı azaltılarak hastaların kendilerini iyi hissetmesine destek olunur. Anksiyete bozukluğundan kaynaklı psikolojik nefes darlığı, hastaların endişe ve kaygı durumları yaşamasının sonucunda ortaya çıkabilir. İlerleyen zamanlarda kişilerin iş ve özel hayatını olumsuz bir şekilde etkileyen bu rahatsızlık, psikolojik destek almayı gerektirir. Hastalar, bu nefes alamama durumundan dolayı panik olup kaygılarını artırabilir. Kaygılarını kontrol altına almayı öğrenen bireyler, nefes darlığına da çözüm bulur. Psikolojik nefes darlığı, yaşanan olayların kişilerde bıraktığı izlere bağlı olarak meydana gelebilir. Ancak, uzmanlar tarafından öngörülen uygun tedaviler ile iyileştirilebilir.
Psikolojik Nefes Darlığı Belirtileri Nelerdir?
Vücudun doğal bir tepkisi olan kaygı, psikolojik nefes darlığı ya da panik atak gibi rahatsızlıkları da beraberinde getirir. Bazı hastalar kalabalık alanlarda bazıları da huzursuz oldukları zaman derin nefes alma ihtiyacı hisseder. Boğulma hissi ile panik olan kişiler, göğüslerinde sıkışma ve daralma gibi durumlar yaşayabilir. Psikolojik nefes darlığı belirtileri nelerdir, sorusunun yanıtı;
- Huzursuzluk,
- Stres,
- Bir yerde uzun süre kalamama,
- Daha hızlı nefes alma ihtiyacı,
- Boğazında bir yumru varmış gibi hissetmek,
- Baş dönmesi,
- Kalp çarpıntısı,
- Nefes alınamadığına inanma nedeniyle konuşmada kesiklikler ve aksama,
- Sık sık soluklanma ihtiyacı,
- Nefes açlığı,
- Efor gerektiren aktivitelerde zorlanma.
Nefes Darlığı Anında Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Hastalar nefes almakta zorluk çektiği zaman bazı teknikler ile kendilerini rahatlatabilir. Olay anında uyguladığınız adımlar ile nefes sorununa kalıcı çözümler bulabilir, hayatınızı önemli ölçüde kolaylaştırabilirsiniz. Nefes darlığının yaşandığı an yapılması gerekenler;
- Bulunulan ortamdan daha rahat bir ortama geçilmesi ve dik oturma,
- Bu durumun geçici olduğu konusunda çevresindekilerin desteğini alma ,
- Endişenin normal olduğunun kabul edilmesi,
- Nefesin burundan alınıp ağızdan verilmesi,
- Kişilerin başka işlerle uğraşarak konudan uzaklaşması,
- Nefesin yavaşça kontrol edilmesi.
Sonrasında ise;
- Sevilen ve rahatlatan müziklerin dinlenmesi,
- Yaşanan anların yazıya dökülmesi,
- Nefes darlığını tetikleyen olay ya da durumların belirlenmesi,
- Kişilerin gözlerini kapatarak rahatlatıcı hayaller kurması.
Nefes Darlığı Tanısı Nasıl Konur?
Hasta nefes darlığı şikâyeti ile hekime başvurur. Uzmanlar öncelikle, fizikî muayene yaparak laboratuvar testleri uygular. Akciğer grafisi, kan testleri, bilgisayarlı tomografi, brunoskopi, EKG ve EKO ile koroner anjiyografi gibi birçok test yapılır. Elde edilen bulgular incelenerek tanı konulur. Ancak, tetkiklerde nefes darlığına yol açabilecek bir durum gözükmüyorsa, hastalara psikoloğa görünmeleri de önerilebilir. Panik atak ya da anksiyete tanısı, doktor ve hasta arasında sağlıklı bir iletişim kurularak konur. Doktorun hastaya sorduğu sorular ve samimi bir şekilde verilen cevaplar ışığında hastalık teşhis edilir. Hastanın sağlık durumuna bağlı olarak bir tedavi planı yapılır. Düzenli seanslar ile psikolojik nefes darlığı ve bağlı olan diğer rahatsızlıklar azaltılabilir.
Sakinleştirici Egzersizler Nelerdir?
Nefes darlığı, uzman hekimler tarafından belirlenen bazı teknikler ile azaltılabilir. Her an her yerde yapabileceğiniz nefes egzersizleri;
- Saniyede 3 kere burnunuzdan alıp verebileceğiniz uyarıcı nefes,
- Dilinizi üst dişlerinizin arasında yerleştirip burnunuzdan alıp 7 saniye tuttuktan sonra vızıltı sesi çıkararak ağzınızdan verebileceğiniz rahatlatıcı nefes,
- Rahat bir oturuş şekilde oturduktan sonra birkaç derin nefes alıp beklediğiniz ve devam ettiğiniz nefes sayma,
- Havanın burnunuzdan girip tüm vücudunuza yayıldığını hissettiğiniz nefes görselleştirme,
- Düz bir zemine uzandıktan sonra bir elinizi göğüs kafesinin altına diğerini göğsünüzün üzerine koyduğunuz diyafram nefesi.
Egzersizlerin Faydaları Nelerdir?
Psikolojik rahatsızlıkların semptomlarında etkili olan nefes egzersizleri doğru uygulandığı zaman önemli ölçüde fayda gösterir. Bu egzersizlerin faydaları;
- Kişinin düzgün bir şekilde durmasını sağlar,
- Enerjik hissetmenize destek olur,
- Kalp ritmini normale döndürür,
- Dikkat dağınıklığının azalmasını sağlar,
- Uykunuzun düzene girmesine yardımcı olur.
Psikolojik Nefes Darlığı Tedavisi Nasıl Olur?
Psikolojik kaynaklı nefes darlığının tedavisinde, bazı terapi yöntemleri kullanılabilir. Yürüyüş yapmak, uykuyu düzenlemek, sigara ve alkolden uzak durmak, kahve tüketimini azaltmak ya da kaygı veren kişilerden uzaklaşmak gibi adımlar ile tedaviye destek olunabilir. Psikologlar, hastalara psikoterapi yöntemleri uygulayarak nefes darlığına neden olan faktörler incelenebilir. Bilişsel davranışçı terapi ile kişilerin kötü düşüncelerden uzak kalması sağlanabilir. Uzman hekimler, hastanın gidişatına göre ilaç tedavisi de uygulayabilir. Hayatın içerisinde yapabileceği nefes ve rahatlama egzersizleri ile zor anlardan kolaylıkla çıkabilir.
