Gelecek kaygısı, hayatın belirli dönemlerinde ortaya çıkan ve bireyleri oldukça etkileyen olumsuz durumlara yola açabilir. Genel olarak, stresli dönemlerde, iş, okul ve başarı duygusunun yoğun olduğu bu duyguların yanında belirsizlik durumu ile bireyin kendini içinde bulduğu kaygı türlerinden birisidir. Bireylerin geleceklerini düşünmeleri oldukça normal olsa da çok sık ve endişeli bir şekilde geleceği düşünmek bireyin içinde bulunduğu zamanda kaygılı bir yaşam sürmesine neden olur. Gelecek kaygısı psikoloji üzerinde oldukça etkili olmakla birlikte bireyin yaşam kalitesini de azaltır.
Gelecek Kaygısı Nedir?
Geçmiş, şu an ve gelecek arasında yaşamakta olan insanların, gelecek konusunda endişeli olması ve bu durumun belirsizliğinin bireyde stres yaratmasıyla gelecek kaygısı ortaya çıkar. Bireyin başarısızlık korkusu, meslek seçimi konusunda kararsız olması ve ya finansal açıdan belirsizlik içinde olması gelecek kaygısı hastalığı ile adlandırılır. Bu hastalığı , kaygının içerisinde olmak , bu kaygıyı yaşamak bireylerde olumsuz durumlara neden olur. Bireylerin düşündüklerinin olmaması, başarısızlık korkusu ve ya sağlık konusunda sorunların olması bu durumu arttıran, ortaya çıkaran nedenler arasında yer alır.
Gelecek Kaygısı Neden Olur?
Gelecek kaygısı, genellikle belirsizliğin yoğun olduğu zamanlarda olduğu ortaya çıkar. Bu belirsizlikler ekonomik, mesleki ve ya farklı durumlarda ortaya çıktığında bireyin geleceği konusunda endişeli olmasına neden olur. Ayrıca bireyin aile içindeki yeri ve ailesinin tutumu bireyin duygu durumuna direkt etki eder. Bireylerin, farklı nedenler olsa da bireylerin yaşadıkları şeyi tanımlamaları ve ya gelecek kaygısı yaşıyorum hissiyatını hissetmeleri aynı şekilde gerçekleşir. Yarın ne olacağını bilmeden yaşamak ve bu geleceğin nasıl etkilerinin olacağı konusunda belirsizlikler olması gelecek kaygısıyla adıyla ortaya çıkan bir kaygı türüdür.
Kimler Gelecek Kaygısı Yaşar?
Gelecek kaygısı söz konusu olduğunda özellikle şu kişiler bu durumu yaşar şekilde çıkarım yapılamayabilir. Çünkü bu durumu tetikleyen bazı durumları olması gerekir. Ancak aynı durumların farklı bireyler farklı sonuçlarının da olacağı bilinmelidir. Genellikle yüksek strese sahip, endişe durumu yaşayan ve her şeyi kontrol etmek insanlar da daha çok ortaya çıkabilir. Ancak şu unutulmamalıdır ki, hayatta ne zaman ne olacağı belli değildir. Bu yüzden bugün bu kaygıya sahip olmayan bir birey yaşadığın bazı durumlar sonucunda bu kaygıya sahip olabilir.
Gelecek Kaygısı Belirtileri Nelerdir?
Gelecek kaygısı belirtileri farklı yaşlarda benzer ve ya farklı belirtiler ile ortaya çıkabilir. Bu belirtiler bireylerin içinde bulunduğun dönemlere göre şu şekildedir;
Yetişkinlerde Gelecek Kaygısı Belirtileri
Yetişkinlerde gelecek kaygısı farklı belirtiler ile ortaya çıkabilir. Ancak gelecek kaygısı yaşıyorum endişesi yaşayan bireyler için bazı belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Gerginlik hali
- Kalp atışının hızlanması
- Baş dönmesi, baş ağrıması
- Odaklanamama
- Titreme
- Panik halinde olma gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak belirtiler bu belirtiler farklılıklardan dolayı farklı şekillerde ortaya çıkabilir.
Ergenlerde Gelecek Kaygısı Belirtileri
Genellikle bu dönemlerde bireyler gelecek kaygısını mesleki seçimi eğitim konusunda yaşarlar. Bireylerin ergenlik dönemleri okul çağında gerçekleşir ve bu dönemde bireylerin sınavlarla stres seviyesi yükselmektedir. Kişisel başarının ön planda olduğu bu dönemde başarısızlık yaşama korkusu ergenlerde gelecek kaygısının oluşmasına zemin hazırlar. Gelecek kaygısının belirtileri ise şekilde olabilir;
- Dikkat dağınıklığı
- Uyku problemi
- Aşırı düşünmek
- Endişe hali
- Yüksek heyecan
- Kaslarda oluşabilecek gerginlikler
- Baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtiler ergenlerde sürekli gelecek kaygısı yaşıyorum hissiyatını oluşturur ve hayatlarını olumsuz yönde etkiler.
Gelecek Kaygısı Nasıl Oluşur?
Gelecek kaygısı, hayatta neler olup biteceğine dair belirsizliklerin olmasından ve bireyin başarısızlık korkusu yaşamasından dolayı kaynaklanmaktadır. Gelecek kaygısı nedenleri arasında sayabilecek olan; kariyer, ilişkiler, meslek seçimi, sağlık ve ya maddi durum gibi faktörler de bireyin bu kaygıyı yaşamasına neden olabilir. Herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmak ve düşünülenin olmaması gibi durumlarda birey bu kaygının içerisinde kendisini bulabilir.
Gelecek Kaygısını Arttıran Etkenler Nelerdir?
Gelecek kaygısı genellikle belirsizlik ile ortaya çıkar. Bireyin hayatın yerine oturmayan taşlar varsa, ekonomik olarak özgürlüğü ve ya geleceğini inşa etme konusunda meslek seçiminde kararsızlıkları yaşaması bu durumu arttırabilir. Gelecek kaygısı nedenleri arasında sayabileceğimiz, hayatın tahmin edilemez yapısı ile bireyin gelecek konusunda kendi düşündüklerinin dışında olaylar ile karşı karşıya kalması bu durumu arttırıcı etkenler arasında yerini alır.
Gelecek Kaygısı Diğer Psikolojik Sorunları Tetikler mi?
Gelecek kaygısının diğer sorunlara da zemin hazırlar ve bireyin yaşam kalitesini oldukça düşürür. Özellikle anksiyete, stres, uyku bozuklukları, depresyon vb. gibi sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak gelecek kaygısı testi yaptırarak bu kaygıya sahip olduğunuzu anlar ve bu durumu aşmak için çabalarsanız bu sorunların ortaya çıkmasını engelleyebilirsiniz.
Gelecek Kaygısı Tedavisi Var mıdır?
Tedavi yöntemi bireyin yaşadığı gelecek kaygısı duygusunun yüksekliğine bağlı olmakla birlikte tedavi bu şekilde yapılır denilemez. Çünkü farklı bireylere farklı tedaviler uygulanır. Ancak duygu durumu kontrol edilemediği için bireyin stresten uzak, gerçekleşmesi zor olan hedefler yerine gerçekleştirebileceği hedeflerle kişinin duygu durumunda kaygının azalmasına neden olur.
Gelecek Kaygısı Nasıl Yenilir?
Gelecek kaygısı testi yaptıran ve bu kaygıya sahip olan bireylerin, gelecek kaygısının üstesinden gelebilmesi için kendilerine iyi gelen aktiviteleri yapmaları gerekir. Örneğin, bireylerin kendilerine vakit ayırması ve hobilerini gerçekleştirmesi bu duygu durumundan uzaklaşmasını sağlar. Ayrıca kaygının azalması için bireylerin başarabileceği hedefleri düşünmesi ve bu hedefleri gerçekleştirmesi başarı duygusunu arttırır ve ben yapabilirim düşüncesine sahip olmasını sağlar. Ancak bazı durumlarda özellikle bireyin aşırı gelecek kaygısı yaşadığı zamanlarda uzman desteği almak bu kaygının etkilerini en aza indirir.
Gelecek Kaygısı Yaşayan Kişilere Nasıl Destek Olabiliriz?
- Gelecek kaygısı yaşayan bireylere destek olmak için onları endişelendiren konuları konuşmak yerine, onları rahatlatan ve durumdan uzaklaştıran sohbetler gerçekleştirebilir.
- Sürekli gelecek kaygısı yaşamak bireyleri oldukça yıpratan bir durum olduğu için bu duygunun en aza indirilmesi konusunda bireyleri farklı hobilere yönlendirebilir, kaygıyı azaltabiliriz.
- Özellikle ergenlik döneminde olan bireylerin yaşadığı gelecek kaygısı için ailelerin tutumu oldukça önemlidir. Bu süreçte, ailelerin çocuklarına başarısızlık duygusunun normal olduğunu, destek olma konusunda her zaman yanında olduklarını çocuklarına hissettirmeleri gerekir. Aksi takdirde bu dönemdeki çocukları aşırı gelecek kaygısı yaşamaları oldukça olasıdır.
Gelecek Kaygısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Gelecek kaygısı nasıl yok edilir?
Gelecek kaygısı her zaman ortaya çıkabilecek bir durumdur. Bu durum tamamen yok edilememesine karşı azaltılması bireyin yaşam kalitesi için oldukça etkilidir. Hiç gelecek kaygısını yaşamamış bir birey, yaşadığı bir durum sonucunda bu kaygıya sahip olabilir. Herkesi bu kaygı türüne sahip olması olasıdır. Bu yüzden bu kaygıyı azaltmak için kendiniz hobilerinize yönelebilir, hayatın farklı yönlerini görebilir ve bu durumun etkilerini azaltabilirsiniz. Ancak gerektiğinde özellikle aşırı gelecek kaygısı yaşandığı dönemlerde, uzmanlardan destek alarak bu kaygının yaşam kalitenize zarar vermesini engelleyebilirsiniz.
Gelecek kaygısı anksiyete midir?
Gelecek kaygısı, anksiyete ile ilgili olsa da tamamen aynı şey değildir. Her ikisi de yani anksiyete ve gelecek kaygısı psikoloji ile ilgilidir. Anksiyete genellikle her alanda her kaygı türünün genel bir adı ve daha etkili bir durumdur. Ancak gelecek kaygısı daha özeldir ve anksiyete kadar bireyin kaygı seviyesini arttırmayabilir.
Gelecek kaygısı en çok kimlerde görülür?
Gelecek kaygısı genellikle, stres ve endişe konusunda oldukça yüksek duygulara sahip bireylerde ortaya çıkması olasıdır. Ancak sadece bu bireylerde değil gelecek kaygısı, her bireyde ortaya çıkabilecek bir kaygı durumudur.
