Bahar aylarında sağlıklı beslenme, herkesin dikkat etmesi gereken konulardan biridir. Bu dönemde hava değişimlerinin beslenme alışkanlıkları üzerindeki etkisi büyüktür. Zira, bu unsurlara bağlı olarak isteksiz, enerji düşüklüğü ve uykusuzluk yaşamak muhtemeldir. Dolayısıyla bahar döneminde beslenmeye ayrı dikkat edilmesi önemlidir.
Baharın Getirdiği Değişiklikler Nelerdir?
Bahar ayları, soğukların kırılmaya başladığı ve çiçeklerin açtığı renkli bir dönemdir. Özellikle de Nisan ve Mayıs aylarında birçok değişikliği gözlemlemek mümkün. Bu dönemde bazen güneşli bazen de yağmurlu hava bahara eşlik eder. Havalardaki dengesizlik, insan yaşamının birçok noktasında önemli etkiler getirir. Özellikle de vücudun enerjisi daha da düşerek isteksiz ve uykulu olma halleri yaşanır. Buna bağlı olarak metabolizma sistemi de oldukça etkilenenler arasında yer alır. Zira, bu değişimlere uyum sağlamak zorunda kalan sistemi doğru bir şekilde yönetmek zor olabilir. Bu nedenle bahar aylarında sağlıklı beslenme konusunda bilinçli olmak önemlidir.
Bahar Mevsiminde Hangi Besinler Tercih Edilmeli?
Mevsim değişiklikleri ve beslenme arasında güçlü bir bağlantı vardır. Öyle ki, kış ve bahar dönemindeki yeme isteği ve metabolizma sisteminin işleyişi aynı değildir. Bu aylarda vücudun daha yorgun ve halsiz olması muhtemeldir. Bahar döneminde kimileri iştahsızlık yaşarken kimileri de çok fazla yemek yeme isteği ile karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle besin tercihlerinin daha dikkatli bir şekilde yapılması ve bazı önerilerin göz önünde bulundurulması faydalı olabilir. Yaşam tarzında yapılan küçük değişikliklerin bile etkileri büyük olabilir. Baharda hangi gıdalar tüketilmeli ve öğünlerde hangi besinlere yer verilmeli sorularına yanıt olarak şunları verebiliriz:
- Doğal karbonhidrat içeren meyve ve sebzeler
- Lif içeren tahıl ürünleri (yulaf, tam buğdaydan yapılan makarna ve ekmek)
- Yağ oranı düşük yoğurttan yapılan meyve salataları
- Sebze ve et yemekleri
- Rafine şeker içermeyen hafif tatlılar
- Yeşil çay gibi antioksidan içeren bitki çayları
- Avokado, kuru üzüm, elma, muz ve brokoli gibi magnezyum ve potasyum bakımından zengin olan besinler
- Çiğ kuruyemiş
- Ekinezya
- Ton balığı, somon gibi Omega-3 yönünden zengin olan yağlı besinler
- Tavuk, yumurta ve yoğurt gibi sağlıklı proteinler
Mevsimlik Sebzeler ve Meyveler
Bahar aylarında, mevsim geçişi yaşandığı için metabolizma sistemi etkilenir. Ayrıca bağışıklık sistemi de zayıflayabilir. Bu işleyişi desteklemek ve olası mevsimsel hastalıklara karşı korunmak için meyve ve sebze tüketmek oldukça önemlidir. Özellikle de C, B6 ve B12 vitaminlerini içeren bahar aylarında sağlıklı beslenme için tercih edilmelidir. Diğer yandan krom, tiamin, demir, potasyum ve niasin gibi mineraller de vücut sağlığında önemli bir yere sahiptir. Bunlar, bağışıklık sistemini desteklerken aynı zamanda yorgunluğu da hafifletir. Bahar mevsiminde tüketilecek meyveler ve sebzeler şunlardır:
- Çilek
- Yeşil erik
- Elma
- Bakla
- Ispanak
- Marul
- Havuç
- Bezelye
- Enginar
- Kuşkonmaz
- Semizotu
- Turp
- Yenidünya
Yukarıdakiler, ilkbahar aylarında tüketilmesi gereken meyve ve sebzelere birer örnektir. Öyle ki her birinin birçok faydası vardır ve özellikle de mevsim geçişleri için uygundur. Meyveleri, ara öğünlerinizde tüketerek sağlıklı beslenebilirsiniz. Bu besinler uyku, vücut enerjisi ve cilt sağlığı gibi vücut için gerekli olan birçok unsurda fayda sunar. Bu nedenle yukarıdaki besinlerle bahar aylarında sağlık yönetimi mümkündür.
Diğer yandan, bahar sebzeleri ve faydaları da dikkate alınmalıdır. Zira, bu dönemde henüz yeni yetişen besinler olduklarından taze olarak tüketime hazırdırlar. Her biri vitamin, antioksidan ve mineral açısından zengindir ve vücudun daha dinç olmasına destek olur. Ayrıca yüksek lif içeren sebzeler gün boyu tok tutar ve açlık süresini uzatırlar. Düşük kalorili olmaları da kiloyu korumak ve kilo vermek için oldukça faydalı özellikleri arasında yer alır. Dolayısıyla tüm bunlar bahar için ideal beslenme planı kapsamında dikkate alınmalıdır.
Su Tüketiminin Önemi
Su, hayat boyunca tüketilmesi elzem olan kaynaklardan biridir. Diğer mevsimlerde olduğu gibi bahar aylarında da düzenli olarak içilmesi gerekir. Zira değişen hava koşullarıyla vücudun sistemleri daha hassas hale gelir. Buna bağlı olarak da mevsimsel yorgunluk, halsizlik ve rahatsızlıklar ortaya çıkar. Dolayısıyla sıcak-soğuk dengesine uyum sağlamaya çalışan vücudun sağlıklı besin alması gerekir. Özellikle de bahar aylarında sağlıklı beslenme konusunda suyun önemi göz ardı edilmemelidir. Özellikle de yaşamın sürekliliği için en az 2 litre tüketilmesi önerilir. Yani, 8-10 bardak içmek bu dönemde sıvı ihtiyacını karşılayabilir.
Mevsim geçişlerinde su ihtiyacını gidermek, bazı sağlık problemlerinin de ortaya çıkmasını engeller. Zira, vücudu enfeksiyonlara karşı korur ve direnç sağlar. Susuz kalmak bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olacağından nezle ve grip gibi rahatsızlıklara da sebebiyet verir. Bu nedenle bahar döneminde öncelik verilmesi gereken konulardan biri de su tüketimidir. Eğer su içmekte zorlanıyorsanız bahar meyvelerinden olan çilek, limon veya elma gibi meyvelerle aromatik hale getirebilirsiniz. Böylece tadı daha hoş gelebilir ve kolay bir şekilde tüketebilirsiniz.
Bahar Alerjileri ve Beslenme
İlkbahar, rengarenk çiçek ve cıvıl cıvıl kuşların bir arada olduğu canlı bir mevsimdir. Ancak bazı kişiler, bu dönemde bazı sağlık problemleriyle karşılaşabilirler. Baharda vücut nasıl etkilenir sorusunun en önemli yanıtı alerjilerdir. Öyle ki semptomları hayat kalitesini düşürücü niteliktedir. Özellikle de burun akıntısı, kızarıklık, kaşıntı veya hapşırma gibi sorunlar yaşamak oldukça zordur. Bu nedenle genelde doktor kontrolünde kullanılan ilaçlarla belirtilerin kontrol altına alınması mümkündür. Diğer yandan beslenme de alerjik semptomların hafifletilmesinde etkilidir. Bu noktada mevsimsel alerjilere iyi gelen besinlerin neler olduğunu bilmek önemlidir.
Beslenme uzmanları mevsimsel beslenme değişiklikleri ve alerjik semptomlar için eliminasyon diyetini önerir. Bu diyet sürecinde alkol, süt, yer fıstığı, işlenmiş paketli gıdalar ve meyve suları tüketilmemelidir. Ayrıca glüten, soya, kabuklu deniz ürünleri ve kurubaklagillerden de uzak durmak faydalıdır. Bahar alerjilerinde beslenme sürecinde tüketilmesi öneriler gıdalar şunlardır:
- Probiyotik lifli besinler
- Taze meyve ve sebzeler
- Isırgan otu
- Çörek otu yağı
Bahar alerjisinden mustarip olan kişilerin bazı yağları koklaması da rahatlatıcı olabilir. Özellikle mentol, lavanta ve okaliptüs yağları ile solunum problemlerinin etkilerini yatıştırmak mümkündür. Bununla birlikte polen ve partiküllerden kaçınmak ve semptomlarını bastırmak için su tüketimini artırmak gerekir. Böylece bahar aylarında alerjiyle mücadele etmek daha da kolaylaşabilir.
Alerjiye Neden Olan Besinler
Bahar dönemi alerjisi pek çok kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyen durumlardan biridir. Genelde polen ve partiküllerden kaynaklı olsa da bazı alerjilerin nedeni besinlerden kaynaklanabilir. Söz konusu olan besinler şunlar olabilir:
- Yumurta akı
- İnek sütü
- Ceviz
- Mercimek
- Soya
- Balık
- Nohut
- Fındık
- Buğday
- Et
Alerjiye neden olan besinler katı yağlar ve glüten içeren gıdalar da olabilir. Zira bunlar vücutta kızarıklık, şişkinlik ve halsizlik gibi semptomlara neden olur. Bu nedenle hazır paketli gıdalar, hamur işleri ve çikolata çeşitlerini sınırlandırmak gerekir. Kahve ve çay gibi kafein oranı yüksek içecekler de bu soruna zemin hazırlayabilir. Ayrıca meyve suları ve gazoz gibi asitli içecekler de alerjiye neden olabilir. Tüm bunların dışında kalan besinlerin kontrollü bir şekilde tüketilmesi oluşabilecek alerjinin kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Bahar mevsiminde beslenme rehberi kapsamlı olsa da dikkat edilmesi beden ve zihin sağlığı açısından önem arz eder.
